Αλεξία Κατσαβού: Εκεί που οι λέξεις ψιθυρίζουν και η σιωπή φωτίζει


Υπάρχουν άνθρωποι που διαλέγουν τις λέξεις τους όπως διαλέγουν οι ποιητές τους στίχους τους, με φροντίδα, με ειλικρίνεια, με ψυχή. Η Αλεξία Κατσαβού είναι μια τέτοια γυναίκα. Με σπουδές στις Δημόσιες Σχέσεις & Επικοινωνία, την Ειδική Αγωγή και την Συμβουλευτική Ψυχοθεραπεία, και με μια ερασιτεχνική αλλά ουσιαστική σχέση με τη φωτογραφία, μοιάζει να αφουγκράζεται τη ζωή όχι μόνο με τον νου αλλά και με την καρδιά.
Στις κουβέντες της αναγνωρίζει κανείς την αγάπη για το θεατρικό φως, για τις σιωπές που λένε περισσότερα από τις φωνές. Λατρεύει τα παιδιά, τα βιβλία, τις μικρές στιγμές, εκείνες που άλλοι προσπερνούν, αλλά εκείνη σταματά να παρατηρήσει, να νιώσει, να κρατήσει στο κόκκινο της τετράδιο.
Η Αλεξία δεν νιώθει μόνο, πιστεύει κιόλας. Πιστεύει στο αόρατο, στις εύθραυστες δυνάμεις του Καλού, στις συμπτώσεις που γίνονται συναντήσεις με νόημα. Κοιτά τον ουρανό με την πίστη πως ακόμα κι αν έχει σύννεφα, ο ήλιος είναι πάντα εκεί.
Από παιδί ονειρευόταν να φτιάξει ένα δικό της περιοδικό. Και το όνειρο πήρε σχήμα και φωνή το 2018, όταν γεννήθηκε το Ολόγραμμα, ένας τόπος ψηφιακός αλλά βαθιά ανθρώπινος, σαν προέκταση του εσωτερικού της βλέμματος. Εκεί, λέξεις και σκέψεις δεν γράφονται απλώς, χαράσσονται. Στη συνέντευξη που ακολουθεί, η Αλεξία Κατσαβού μοιράζεται κομμάτια του τρόπου που ζει, αισθάνεται και βλέπει τον κόσμο. Και αυτό είναι, ίσως, το πιο αυθεντικό είδος επικοινωνίας
- Το “Ολόγραμμα” ξεκίνησε το ταξίδι του το 2018. Τι σε ώθησε να δώσεις φωνή σε αυτό το όνειρό σου και τι επιθυμείς να αφήσει στον αναγνώστη;
Η σκέψη και η επιθυμία να δημιουργήσω έναν «χώρο» που εκεί θα είχα τη δυνατότητα να εκφράζομαι και να συνδέομαι με άλλους ανθρώπους υπήρχε αρκετά χρόνια στο μυαλό μου, σχεδόν από την ηλικία των 14 ετών που όλα όσα διάβαζα και μελετούσα ήθελα να τα συζητώ και να τα μοιράζομαι με άλλους ανθρώπους. Η αίσθηση αυτή ήταν τόσο έντονη που δημιουργούσε μέσα μου μια πίστη και μια βεβαιότητα -σχεδόν μεταφυσική- πως όλο αυτό κάποια στιμγή θα γινόταν πραγματικότητα.
Όταν πλέον φοιτούσα στο τμήμα Δημοσίων Σχέσεων & Επικοινωνίας η σκέψη επανήλθε και έγινε σαφές και ξεκάθαρο πως το ενδιαφέρον μου για την Τέχνη, τον Πολιτισμό, την Λογοτεχνία, την Ψυχολογία ήθελα κάπου να το «ακουμπήσω» και να το αναπτύξω. Ήθελα επιπλέον να δοκιμαστώ, να δεσμευτώ με κάτι που θα του έδινα ενέργεια, χωρίς να μπορώ να φανταστώ ακριβώς που θα με οδηγούσε. Το 2018, ήταν η χρονιά που το ταξίδι αυτό ξεκίνησε και σήμερα οκτώ χρόνια μετά, χαίρομαι αληθινά για αυτή την απόφασή μου, χάρις αυτή βρίσκομαι εδώ και το Ολόγραμμα είναι ο «χώρος» που μοιράζομαι λέξεις, σκέψεις, αναγνώσματα που με αγγίζουν, που με προβληματίζουν, που απαντούν σε ερωτήματα εσωτερικά πολλές φορές. Για εμένα, δεν είναι μόνο το τελικό αποτέλεσμα που βλέπει και διαβάζει κάποιος. Είναι μια συνεχής διαδικασία έρευνας, δημιουργίας, επαφής. Είναι κάτι που χτίζεται καθημερινά με στιγμές προσωπικής προσπάθειας και αφοσίωσης, με υπομονή και επιμονή στα εμπόδια και στις δυσκολίες γιατί τελικά εκείνο είναι που με οδηγεί εκεί που πρέπει να βρίκομαι.
Εύχομαι οι αναγνώστες μας και όλοι μας να αναζητούμε, να διακρίνουμε, να σεβόμαστε, να μοιραζόμαστε το πιο ποιητικό κομμάτι της ζωής. Να μη στεκόμαστε μόνο στην πεζή πλευρά των πραγμάτων. Εύχομαι, οι λέξεις να ταξιδεύουν μέσα μας και να δημιουργούν κόσμους, να μας παρακινούν, να μας εμπνέουν για όμορφα πράγματα και συνθήκες. Επίσης, θα ήθελα να ακούμε το κάλεσμα που νιώθουμε μέσα μας για κάτι μεγαλύτερο, για κάτι που κινητοποιεί την ψυχή μας, το πνεύμα μας. Να πιστεύουμε και να διεκδικούμε εκείνο που θα φωτίζει την ματιά μας.
2. Οι σπουδές σου κινούνται ανάμεσα στην Επικοινωνία, την Ειδική Αγωγή και την Ψυχική Υγεία. Ποια γέφυρα ενώνει αυτούς τους κόσμους μέσα σου;
Στην περίπτωσή μου -και όπως έχω κατανοήσει τον εαυτό μου με τα χρόνια που περνούν- οι λόγοι που κάνω ή δεν κάνω κάτι τελικά, σχετίζονται με όσα καταγράφηκαν στην παιδική και εφηβική μου ηλικία. Θυμάμαι πως με χαρακτήριζε ο έντονος συναισθηματικός μου κόσμος και η αίσθηση πως οι απαντήσεις που είχα δεν με κάλυπταν εύκολα, είχα πάντα μια δίψα για να φτάσω σε εκείνο που δεν φαινόταν, σε μια διαφορετική προσέγγιση, σε κάτι που θα εξηγούσε τα πράγματα με διαφορετικό τρόπο. Ακόμη και σήμερα, η μνήμη μου κρατά ζωντανές όλες εικόνες, τις αισθήσεις και μου δίνει τις πληροφορίες που χρειάζομαι.
Έτσι, όταν ξεκίνησε να με απασχολεί το αντικείμενο των σπουδών μου, η Επικοινωνία και η Ψυχολογία ήταν οι απαντήσεις που χωρίς δεύτερη σκέψη ή ενδοιασμό ερχόντουσαν στο μυαλό μου. Η επιθυμία μου να αναζητώ έναν τρόπο κατανόησης του εαυτού μου, των άλλων, των σημαντικών άλλων, των συναισθημάτων, των συμπεριφορών, των καταστάσεων με οδήγησε στον δρόμο που ακολουθώ σήμερα σπουδάζοντας ξανά και προσεγγίζοντας τον κλάδο της Συμβουλευτικής και της Ψυχολογίας.
Το κοινό στοιχείο σε όλα αυτά είναι η επιθυμία για αυτογνωσία, για γνώση και για σύνδεση που κάνει την ζωή πιο πλούσια εσωτερικά.
3. Μίλησέ μας για το κόκκινο τετράδιο. Τι ρόλο παίζει στη σκέψη σου και στη δημιουργική σου διαδικασία;
Το κόκκινο τετράδιο αποτελεί προσωπικό καταφύγιο.
Η ανάγκη μου να γράφω και να καταγράφω είναι μια διαδικασία που που με έχει βοηθήσει να έχω την επίγνωση για το πως νιώθω, που στρέφω την προσοχή μου, την δύναμή μου. Εκεί θέτω ερωτήματα στον εαυτό μου και εκεί βρίσκονται οι πιο αυθεντικές μου σκέψεις.
Με τα χρόνια παρατήρησα πως όταν κάτι το αποτυπώνω με τα γράμματά μου στο χαρτί αποκτά μια δύναμη και μια ενέργεια που με έναν τρόπο οδηγεί τα πράγματα σε έναν δρόμο. Αρκετές φορές μάλιστα διαβάζω κάτι που είχα γράψει πριν χρόνια και μένω έκπληκτη γιατί είναι γεγοότα που έχουν συμβεί. Ίσως για αυτό να έχω ιδιαίτερη αδυναμία στις ευχές, στα γράμμματα, στις αφιερώσεις. Οι δικοί μου άνθρωποι το γνωρίζουν J.
4. Σε έναν κόσμο που βιάζεται, εσύ επιλέγεις την ησυχία, την παρατήρηση, τη συγκίνηση. Πόσο δύσκολο είναι σήμερα να κρατήσει κανείς αυτή την εσωτερική ποιότητα;
Δεν ξέρω εάν και κατά πόσο είναι δύσκολο για τον κάθε άνθρωπο να δημιουργεί και να διατηρεί τον χωροχρόνο του ώστε να νιώθει συνδεδεμένος με τον εσωτερικό εαυτό του. Σίγουρα οι ρυθμοί της καθημερινότητας πλέον είναι σχεδόν εξαντλητικοί και η αγωνία να φέρουμε εις πέρας τις υποχρεώσεις πολλές φορές μας κάνει να λειτουργούμε στον αυτόματο πιλότο ή με βιασύνη ώστε να προλάβουμε όσα περισσότερα μπορούμε. Επιπλέον, τα συνεχή ερεθίσματα που υπάρχουν γύρω μας περιορίζουν τον ποιοτικό και ουσιαστικό ελεύθερο χρόνο. Αισθάνομαι και παρατηρώ όμως πως στο ενδιάμεσο χάνουμε ήδη πολλά σημαντικά. Χρειάζεται αυτοέλεγχο και αντίσταση στο καθετί περιττό ώστε να να κρατά κανείς τα χρήσιμα και ωφέλιμα.
Στη δική μου περίπτωση και για την ψυχοσύνθεση που διαθέτω αυτή η στάση ζωής που έχω επιλέξει να ακολουθώ είναι ζωτικής σημασίας. Χρειάζομαι και αναζητώ την ησυχία, τη σιωπή, την παύση, τον εσωτερικό διάλογο. Έχω επιλέξει να κατεβάζω τις ταχύτητες όταν κρίνω ότι απαιτείται. Εισέρχομαι σε μια διαδικασία περισυλλογής και παρατήρησης. Αυτό πολλές φορές μπορεί να ερμηνευθεί και ως εσωστρέφεια. Αυτή η συνειδητή εσωστρέφεια όμως, με βοηθά να αποφεύγω τους περισπασμούς και να εστιάζω καλύτερα στο ποιός είναι ο καλύτερος τρόπος να βλέπω, να αξιολογώ και να τοποθετούμαι στα πράγματα. Με βοηθά να αποκωδικοποιώ, να κατανοώ, να συνδέομαι και να ζω συνειδητά. Αυτό είναι και το δικό μου Ζητούμενο. Να έχω πνευματική διαύγεια, διάκριση, οικονομία στα λόγια και στις πράξεις. Η διαδικασία αυτή με οδήγησε να έχω μεγάλη εμπιστοσύνη στον τρόπο που σκέπτομαι και αντιλαμβάνομαι. Προσπαθώ να δίνω τον χρόνο στον εαυτό μου να βιώνει τα δύσκολα συναισθήματα που έρχονται, να τα επεξεργάζομαι και έπειτα να μπαίνω σε δράση. Επιθυμώ οι συνειδητοποιήσεις, οι αποφάσεις, οι αλλάγες στη ζωή μου να έρχονται με ηρεμία και όχι με πίεση. Το βέβαιο είναι ότι θέλω να αντιμετωπίζω τις καταστάσεις πρώτα εγώ και ο νους μου, σιωπηρά.
Τέλος, πιστεύω βαθιά πως η πληρότητα που νιώθουμε κάποιες φορές στη ζωή προυποθέτει να αφεθούμε στη συγκίνηση, στο συναίσθημα, σε αυτό που έρχεται από βαθιά μέσα μας. Οι έντονες συγκινήσεις που μέχρι τώρα έζησα μου έμαθαν να απολαμβάνω όσα προκύπτουν από τον κόσμο των αισθήσεων. Οι αισθήσεις ανοίγουν δρόμους που ίσως να μην τους είχαμε φανταστεί ποτέ πριν.

5. Ποιες συναντήσεις ανθρώπων υπήρξαν για σένα σταθμοί; Πιστεύεις ότι έρχονται για κάποιον λόγο στη ζωή μας;
Ναι, πιστεύω πως οι συναντήσεις στη ζωή μας δεν είναι τυχαίες. Τις καλέσαμε ή μας κάλεσαν εκείνες. Πιστεύω πως όλα τα πράγματα γεννιούνται πολύ νωρίτερα μέσα μας, πριν γίνουν εξωτερική πραγματικότητα. Δεν είναι εύκολο να εξηγήσω ακριβώς πως και γιατί γίνεται αυτό ή δεν γίνεται. Εκείνο που συμβαίνει στις σημαντικές συναντήσεις είναι να μπορεί να «δει» ο ένας τον άλλον με εσωτερικά μάτια. Οι άνθρωποι ενώνονται για να συμπορευτούν, να εξελιχθούν μαζί και ξεχωριστά. Αυτό προυποθέτει και απαιτεί την ύπαρξη μιας δυναμικής που να αντέχει στην Αλήθεια για να μπορέσει να οδηγήσει στην διάρκεια. Οι σχέσεις ισχυροποιούνται στο «άφημα». Εκεί μόνο μπορεί κάτι να χτιστεί. Εξάλλου, είμαστε για εκείνους που βλέπουν την διαφορά. Για όσουν δεν προσπερνούν, αλλά στέκονται.
Ναι, το έχω βιώσει και το βιώνω. Στη ζωή μου ήρθαν και έρχονται πάντα κάποιοι άνθρωποι την κατάλληλη στιγμή για να προχωρήσουμε μαζί λίγο παραπέρα. Οι σημαντικές σχέσεις μου χαρακτηρίζονται από ισχυρή επικοινωνία, αμοιβαία ειλικρίνεια, κοινή ηθική, πίστη, κατανόηση. Για εμένα, το πιο μεγάλο συναίσθημα είναι η Κατανόηση. Είναι εκείνο που αλλάζει τις σχέσεις σε σχέσεις ουσίας. Η Κατανόηση και η Αισθητική. Να μην πλήττει ο ένας την αισθητική άλλου, αλλά να την ενισχύει.
6. Γράφεις, διαβάζεις, υπογραμμίζεις, κρατάς σημειώσεις. Τι σημαίνει για σένα η γραφή και γιατί επιμένεις στο χειροποίητο, στο αναλογικό;
Ίσως γιατί αγαπώ τις λέξεις. Ίσως γιατί μου αρέσει να υπάρχει καλαισθησία στις περιγραφές. Ίσως γιατί είναι ο τρόπος μου να ορίζω τα πράγματα που με αφορούν ή και να τα απελευθερώνω.
Το να κρατώ χειρόγραφες σημειώσεις καθημερινά από όσα σκέπτομαι, διαβάζω, ακούω, συζητάω είναι μια διαδικασία που απολαμβάνω γιατί με βοηθά να νιώθω συνδεδεμένη με την παρούσα στιγμή αλλά και να έχω το «υλικό» που αργότερα σε δεύτερο χρόνο μπορώ να το δω με διαφορετική ματιά διακρίνοντας πράγματα που ίσως να ήταν κάπως θολά.
Κάποτε ένας αγαπημένος φίλος μου είπε: «Όσες περισσότερες λέξεις γνωρίζει κανείς, τόσο περισσότερο σκέπτεται». Το έχω κρατήσει.
7. Αν έπρεπε να επιλέξεις τρεις λέξεις που σε εκφράζουν αυτή την περίοδο της ζωής σου, ποιες θα ήταν;
Ευγμωμοσύνη, Τρυφερότητα, Αλλαγή.
8. Ποια είναι η πιο βαθιά συγκίνηση που έχεις νιώσει τελευταία κι αν θέλεις, μπορείς να μας την περιγράψεις;
Η αίσθηση ότι όλα οδηγούνται από ένα αόρατο χέρι που θέλει το Καλό μου.
Οι εικόνες που έρχονται στα μάτια μου όταν τα κλείνω.
Οι καθησυχαστικοί σπιτικοί ήχοι.
Η ιερότητα και η αμοιβαιότητα του έρωτα.
Το βίωμα του έρωτα με το δέρμα, το βλέμμα, την ανάσα, την φωνή, την αγκαλιά.
Η αίσθηση εμπιστοσύνης που χτίζεται στην ησυχία.
Η καρδιά που ακουμπά και ξεκουράζεται.
Η μνήμη του σώματος. Η μνήμη της αφής.
Το πρόσωπο και η φωνή της μαμάς μου.
Τα Σ’αγαπώ που λέμε με τις ανιψιές μου.
9. Αν σου ζητούσαμε να γράψεις μια ευχή για τον κόσμο, με κόκκινο στυλό όπως συνηθίζεις, τι θα έγραφες;
Εύχομαι να ζούνε με ανοιχτή καρδιά, να ακολουθούν τα σημάδια και τις συντεταγμένες που οδηγούν στην αληθινή χαρά και στην εσωτερική πληρότητα.
Να μην πηγαίνουν κόντρα στη ζωή, να την αφήνουν να κυλάει και να ισορροπεί τα πράγματα στον χρόνο τους.